منتورینگ فردی و شخصیت

نمی‌شود که در رابطه با اهمیت رشد فردی و شکوفایی شخصیت، صحبت کنیم و جایگاه و نقش «منتور» (mentor) را در نظر نگیریم!

همه انسان ها نیاز دارند که راه خود را برای یک زندگی پر از موفقیت و سعادت پیدا کنند! زندگی سرشار از نشاط و آرامش. گمگشتگی ما در مسیر زندگی و ایجاد کسالت های مختلف که در نهایت به یاس و افسردگی کم و یا زیاد ختم می شود، بلایی است که دامن بسیاری از افراد را گرفته است!

برای رسیدن به رسالت فردی و بدست آوردن یک نقشه راه درست، همه ما نیازمند مشاوری کاردان و باتجربه و دارای قدرت تحلیل بالا هستیم. قطعا این یک نوع مشاوره عادی و در حوزه علم روانشناسی نیست!

مشاوره شخصیت نیازمند نحوه ای مشاوره است که بهترین کلمه برای تعریف آن لفظ mentoring است.

منتورینگ یک روش مشاوره آموزشی است که در آن یک فرد با تجربه و مهارت بالا و دارای قدرت تحلیل قوی و دارای شخصیت خودساخته، به عنوان منتور، شخصیت طرف مقابل را مورد تحلیل قرار میدهد و سپس با درک درست از ظرفیت های آن فرد، نقشه راه مناسب را برای ارتقا شخصیت او ترسیم می کند.

«منتور« صفات خوب مراجع خود را (مِنتی) پس از تحلیل و کشف، به سمت تعالی می برد و صفات بد و عادات غلط او را پس از تحلیل و کشف، به سمت ضعف و مهار سوق می دهد!!

در منتورینگ، منتور تلاش می‌کند تا با بهره‌گیری از تجربیات خود، فرد مورد نظر را در مسیر توسعه مهارت و یادگیری، راهنمایی کند.

سه مسیر حرکت «خودشناسی»، «خودسازی» و «خودشکوفایی»، در فرایند منتورینگ برای مراجع یا همان منتی، بدست می آید.

مراجع (منتی)، در پایان فرایند مشاوره منتورینگ، به خودشکوفایی نسبی خوبی می رسد که البته می تواند با همراهی همیشگی و مستمر با منتور، در طول زندگی از راهنمایی های او برای بحران ها و مسائل مختلف استفاده نماید تا فرایند خودشکوفایی او به سطح بالایی برسد.

منتور (mentor) کیست؟

برای منتـور معـادل فارسـی دقيقـی يافت نشده؛ زيرا ايـن كلمـه نـام فـردی اسـت كـه در يكـی از افسانه های يونان قديم به نام "اديسـه" نوشـته‌ی هـومر آمـده است. در اين داستان اودی سيوس هنگام عزيمـت بـه شـهر و جنگ بـا ترويـانز مسـئوليت حفاظـت و پـرورش فرزنـد خـود، تلماكوس را به فردی به نام «منتور» كه یکی از دوستانش بـود، سـپرد و از آن پس كلمه منتور به فردی كه مسئوليت پرورش فردی ديگـر را به عهده گيرد، اطلاق شده است. بهترین ترجمه برای منتـور واژه «مرشد» است!

یکی از آموزه های مهم دین اسلام، این است که به فرد مسلمان متذکر می شود که باید از فردی حکیم مشورت بگیرد تا در زندگی دچار مشکل نشود:

امام زين العابدين عليه السلام : «هَلَكَ مَن لَيسَ لَهُ حكيمٌ يُرشِدُهُ...»

هر كس خردمندى نداشته باشد كه ارشادش كند، تباه شود. (بحار الأنوار : 78/159/10)

و البته مشورت به طور کلی امری مهم در اسلام است که ما سوره ای به این نام در قرآن داریم که با مفهوم «وحی» و «حکمت خداوند» آغاز می شود که قطعا این اشاره ای مهم برای اهل فکر و دقت است:

كَذَلِكَ يُوحِي إِلَيْكَ وَإِلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ اللَّهُ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿شوری/٣﴾

و یا در آیه معروف دیگری خداوند، پیامبر مکرم را به مشورت در امور و سپس توکل بر خدا دستور می دهند:

...وَشاوِرهُم فِي الأَمرِ فَإِذا عَزَمتَ فَتَوَكَّل عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ المُتَوَكِّلينَ﴿آل عمران/۱۵۹﴾

پس می توان گفت که این فرایند جذاب و صحیح و کارآمد که اسلام بنای آن را گذاشته و البته متاسفانه تا به امروز تئوریزه نشده است، فرایند «ارشاد» (mentoring) نام دارد و فردی که مشاوره عالی راهبردی را ارائه می دهد که در واقع فردی قابل اعتماد، مومن، معلم، مشاور، حامی، مربی و دوستی صبور و همراه است كه با اتكا به عقل و تجربيات و اندوخته های مختلف علمی خود، حمايــت و هــدايت ديگــری را بــه عهــده بگيــرد و در فــرد پرورش گيرنـده بصـيرت، خلاقيـت و ابتکار، امید ايجـاد كـرده و او را بـرای مسئولیت‌های زندگی و فعاليت‌های مشخص و رسالت فردی آماده مـی‌سـازد، «مرشد» (mentor) نام دارد!

و البته اسم و ترجمه مناسب برای آن پرورش گیرنده و مراجع که در انگلیسی منتی (mentee) گفته می شود، در این سیستم اسلامی و تکامل یافته، «مُرید» است.

«مرید» فردی است که از راهنمایی‌ها، توصیه‌ها و پیشنهادات و اندوخته های علمی و تجربی «مرشد» استفاده میکند و راه حل مشکلاتش را از او مطالبه می‌کند.

موسسه ققنوس، افتخار دارد که با تحقیقات و پژوهش های مفصل استاد سید علیرضا واعظ موسوی (مدیر مسئول موسسه ققنوس)، موسس و مبدع سبک نوین مشاوره است که شرح مختصر آن در بالا ارائه شد، می باشد.

در این نوع مشاوره که با قدرت می توان گفت در 10 سال گذشته با موفقیت 100% همراه بوده، تمامی مشکلات فردی و خانوادگی افراد مراجع، با بهترین منطق و راهکارها، حل و فصل شده است و همچنین افرادی که قصد تحول بنیادین در زندگی خود داشته اند(رسالت فردی و خودشکوفایی) توانسته اند به نقشه راه درست و کارآمد زندگی خود برسند.